Studio Ghibli maakte anime wereldwijd populair en komt in 2023 met de laatste film

De Japanse animatiestudio ‘Studio Ghibli’ heeft een aantal van Japan’s meest bekende en succesvolle films geproduceerd. Van het eerste internationale succes met ‘My Neighbour Totoro’ uit 1988, tot de meer modernere film ‘The Red Turtle’ uit 2016: de studio heeft door de jaren een revolutionaire betekenis gehad voor zowel het animatiegenre als de perceptie van Japanse films bij internationaal publiek. Regisseur Hayao Miyazaki - het brein achter veel van Studio Ghibli’s meesterwerken - brengt in 2023 zijn laatste film ‘How Do You Live?’ uit. Tijd om terug te blikken op het bestaan van deze bijzondere filmstudio: Wat is de culturele impact van Studio Ghibli?

Beeld: Studio Ghibli

Miyazaki’s laatste film

Sinds de oprichting in 1985 heeft Studio Ghibli 22 films uitgebracht. De 23e - ‘How Do You Live?’ - staat voor juli 2023 gepland en is volgens Hayao Miyazaki, de regisseur en medeoprichter van Studio Ghibli, de laatste. In 1985 richtte Miyazaki de filmstudio op met Toshio Suzuki en Isao Takahata. Nog steeds worden de films volgens traditionele wijze gemaakt: handgetekend met water- en acrylverf. Dit zorgt voor de vrolijke en artistieke uitstraling waar Studio Ghibli bekend om staat. Ook de rustgevende soundtracks van de films - gecomponeerd door componist en dirigent Joe Hisaishi - dragen bij aan de unieke sfeer. De verhalen hebben vaak thema’s als ‘moderniteit vs. traditie’, ‘de natuurlijke wereld’ en ‘jeugd’. Ook ligt er veel nadruk op zowel de goede als slechte kanten van de hoofdpersonen. Zoals kenmerkend is voor Japanse mythologie sluiten goed en kwaad elkaar niet uit, maar lopen in elkaar over. Door de jaren heen hebben Studio Ghibli’s films nationale en internationale erkenning gekregen. Zo heeft ‘Spirited Away’ de Oscar voor best geanimeerde film ontvangen en is Miyazaki benoemd tot ‘Persoon van Culturele Waarde’ in Japan. Hoewel initieel bedoeld voor kinderen, is Studio Ghibli wereldwijd uitgegroeid tot een populair genre voor jong en oud.

Beeld: Studio Ghibli. Filmposters van meerdere films

‘My Neighbour Totoro’ & ‘Spirited Away’

Elke film van Studio Ghibli heeft een unieke sfeer en samen vormen ze een bijzonder en gevarieerd oeuvre. Toch hebben twee films in het bijzonder bijgedragen aan de iconische status van de filmstudio: ‘My Neighbour Totoro’ en ‘Spirited Away’. ‘My Neighbour Totoro’ komt uit 1988 en betekende de doorbraak van Miyazaki. De hoofdpersoon ‘Totoro’, een vriendelijk ogende bosgeest, is bij Japanse kinderen net zo bekend als Winnie de Pooh en Mickey Mouse bij Westerse kinderen. Het Britse filmtijdschrift ‘Empire’ plaatst Totoro op nummer 18 in de lijst met de ‘50 best geanimeerde filmpersonages aller tijden’, na Disney’s Dory en Cruella de Vil. Dit is allereerst bijzonder omdat de lijst met personages gedomineerd wordt door Westerse filmproducenten. Bovendien was Japanse animatie een niche filmgenre totdat Studio Ghibli in beeld kwam; ‘My Neighbour Totoro’ zette Studio Ghibli in de internationale spotlight en veroverde de harten van menig filmliefhebber.

Twintig jaar geleden bracht Studio Ghibli zijn meest succesvolle film uit: ‘Spirited Away’. De film staat op plek twee van de meest winstgevende Japanse films ooit en werd bekroond met talloze prijzen, waaronder een Oscar, Japan Academy Award en Golden Bear. In de film zien we een jong meisje, Chihiro, die verdwaald raakt in een verbazingwekkende wereld van goden en geesten en een uitweg moet zien te vinden. In de tijd dat de film werd uitgebracht zagen veel mensen animatie als kindergenre. Ook was het voor niet-Westerse filmmakers moeilijk om de culturele barrière tussen het Westen en de rest van de wereld te breken. ‘Spirited Away’ veranderde dit in één klap en liet zien dat een film met Japanse elementen wereldwijd in de smaak kan vallen bij jong en oud.

37 jaar na zijn eerste film brengt Studio Ghibli een laatste productie uit. Tot op de dag van vandaag genieten mensen over de hele wereld van de rustgevende, kleurrijke, en aangrijpende beelden die onder toezicht van meester-verhalenverteller Miyazaki gemaakt worden. Anime zou niet zo’n populair filmgenre zijn geworden zonder de revolutionaire invloed van Studio Ghibli.